۲۹ فروردين ۱۳۸۶
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد :
پاسخ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران به مطالب منتشره در برخی از رسانه های گروهی در خصوص " نرخ تورم اعلام شده از سوی اين بانک ونحوه محاسبه آن"
همانگونه که قبلاً نيز بارها تاکيد گرديده است، نرخ تورم، متوسط موزون تغيير قيمت سبدي از اقلام کالا و خدمت است که در سال پايه، بيشترين ميزان متوسط هزينه مصرفي را براي خانوارها داشته است. بنابراين چنانچه بعضي از اقلام در سال مورد بررسي داراي رشد قيمتي بالايي بوده است، افزايش قيمت اين اقلام با توجه به اهميت آنها در سبد مصرفي خانوار و طبق روش استاندارد و علمي محاسبه نرخ تورم فقط در مقطع افزايش قيمت، شاخص بهاي کالاها و خدمات مصرفي را متأثر ميسازد و از آنجا که نرخ تورم متوسط تغيير قيمتها مربوط به 12 ماه سال ميباشد لذا افزايش قيمتها که درطول يک ماه صورت گرفته در متوسط گيري در ماههاي بعد که تغيير قيمت مجددي صورت نگرفته است تعديل ميشود. در ضمن يادآور ميگردد که اعداد شاخص اعلام شده از سوي بانک مرکزي در سال 1385، در هر ماه روند افزايشي داشته و تغييرات آن نسبت به دورههاي مشابه در سال 1384 همگي از رشد شاخص تورم حکايت ميکرده است که نشان دهنده رعايت موازين محاسباتي و اعمال افزايش قيمتهاي صورت گرفته در شاخص مذکور بوده است.
در مطالب منتشره به نقل از مرکز پژوهشهاي مجلس شوراي اسلامي نرخ تورم 23 درصد اعلام شده است که يادآوري ميگردد اعدادي که توسط سازمانهاي پژوهشي کشور از جمله مرکز پژوهشهاي مجلس شوراي اسلامي تحت عنوان نرخ تورم محاسبه واعلام ميگردد بر پايه مدلهاي اقتصادي خاص و مورد نظر آن مراکز تهيه شده است و از نظر مفهومي با روش محاسبه شاخص تورم که در بانک مرکزي براساس روش استاندارد علمي و مورد تأييد سازمانهاي بينالمللي آمار که متولي رسيدگي به شاخصهاي اقتصادي در سطح کشورهاي جهان هستند، تهيه ميگردد ، تفاوت ماهوي دارد.
در خصوص محاسبه اقلام موثر از جمله اجاره واحدهای مسکونی درهزینه سبد خانوار، شایان ذکر است تغييرات اجاره واحدهاي مسکوني همواره در شاخص تورم منظور ميگردد و در سال گذشته رشد اجاره واحدهاي مسکوني 4/14 درصد بوده است.
براي محاسبه شاخص تورم هر ماهه قيمت 310 قلم کالا و خدمت از 72 شهر کشور جمعآوري ميگردد و بر مبناي تغييرات قيمت و با احتساب وزن آنها اين شاخص محاسبه ميگردد و در هيچ زمان هيچيک از اقلام چه افزايش قيمت و چه کاهش قيمت داشته باشند از محاسبه شاخص تورم خارج نميگردند.
-در ارتباط با تغيير شيوه آمارگيري از قيمتها لازم به توضيح است ، در سال پايه 1376 که آمارهاي نرخ تورم در حـال حاضر بــراساس آن اعلام ميگردد هيچگــونه تغييــري در شيوه آمارگيــري جهت محاسبات نرخ تورم در بانک مرکزي صورت نگرفته است. البته همانگونه که بارها گفته شده است بانک مرکزي جهت محاسبه شاخصهاي اقتصادي از جمله شاخص تورم و به منظور ارتقاء بيشتر سطح دقت اين شاخصها هر 5 سال يکبار اقدام به انجام تجديدنظر اساسي در طرحهاي آماري نموده و سال پايه شاخصهاي قيمت را تغيير ميدهد که دراين راستا چنانچه لازم باشد شيوههاي آمارگيري با توجه به استانداردهاي توصيه شده بينالمللي و افزايش امکانات موجود در کشور تغيير خواهد يافت. در حال حاضر مراحل تجديدنظر در سال پايه و تغيير آن از سال 1376 به 1383 به پايان رسيده است و نتايج آن در آینده ای نزدیک منتشر خواهد شد.
- توضيح اين نکته لازم است که تورم تغييرات نسبي (بصورت درصد) متوسط قيمت مجموعهاي از اقلام (کالاها و خدمات) مورد استفاده خانوارها را در دو دوره زماني نشان ميدهد و اين روش محاسبه و اعلام تغييرات قيمت در تمام دنيا يکسان است و به صورت افزايش يا کاهش نسبي (به صورت درصد) اقلام و يا مجموعهاي از اقلام (با احتساب ضريب اهميت آنها) اعلام ميشود. موضوعاتي مانند «قيمت تورم»، «افزايش مطلق قيمتها» براي نشان دادن نرخ تورم مطالب شناخته شدهاي در ادبـــيات موضوع نميباشد.
بانک مرکزي همواره آماده پاسخگويي به ابهامات در مورد نحوه محاسبه نرخ تورم ميباشد.