سیف در تشریح نقشه راه بانک مرکزی عنوان کرد:

حرکت از بانکداری بدون ربا به بانکداری اسلامی

حرکت از بانکداری بدون ربا به بانکداری اسلامی

سیف، از عزم جدی بانک مرکزی در حرکت از بانکداری بدون ربا به سمت بانکداری کامل اسلامی خبرداد و گفت: در این مسیر به دنبال اجماع کاملی از سوی علما و صاحبنظران هستیم.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ولی‌اله سیف، رئیس کل بانک مرکزی صبح امروز با حضور در سلسله سیمنارهای نقد و بررسی قوانین و مقررات نظام بانکداری اسلامی، ضمن ابزار امید‌واری از استمرار چنین مباحثی و پایه قرار گرفتن موضوعات آن به عنوان نقطه شروع نقشه راه بانکداری اسلامی توصیه کرد: این کار را به هیچ وجه سیاسی تلقی نکرده و در این مسیر از کار‌های سیاسی پرهیز و نیت خود را خالص کنید.
سیف در ادامه با بیان اینکه باید در این راستا به نقش بانک‌ها در اقتصاد رو به رشد توجه شود، عنوان داشت:‌ باید این مسائل را مورد توجه قرار دهید که آیا چنین اقتصادی بدون بانک عمل می‌کند؟ می‌شود بانک را در آن حذف کرد؟ نقش بانک در این سیستم چیست؟ توسعه بازار ملی و پولی بدون بانک چه وضعیتی پیدا می‌کند؟ البته هیچ تردیدی نیست که نهادی چون بانک در این میان نقشی انکار ناپذیر دارد.
وی در ادامه با اشاره به برخی انتقادات نسبت به سود بانکی بیان داشت: می‌گویند چرا شما سود بانکی را بالا می‌برید که افراد به جای سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها، پول خود را نزد بانک‌ها بگذارند؟ پاسخ این است که همه افراد راه و رسم سرمایه‌گذاری را نمی‌دانند یا ایده‌ای ندارند و مایل به سرمایه‌گذاری بدون ریسک هستند. بانک سرمایه‌های خرد را جمع می‌کند و در جهت تحقق اهداف بزرگ‌ اقتصادی صرف می‌کند.
سیف با بیان اینکه در حال حاضر 90 درصد سرمایه‌گذاری‌های بانکی،  زیر ده میلیون تومان است، افزود: این افراد در اقتصاد تورمی که قدرت خرید به سرعت روبه‌ کاهش است، به دنبال محلی هستند که حداقل قدرت خریدشان در آینده حفظ شود.
رئیس شورای پول و اعتبار، ایده بانکداری اسلامی و بدون ربا را مربوط به قبل از انقلاب دانست و تصریح کرد: جوانان متدین و انقلابی در سطح جامعه و دانشکده‌های اقتصاد، این مباحث را مطرح می‌کردند و با اساتید به بحث می‌پرداختند. سوال آن‌ها این بود که مگر در اسلام بهره امکان دارد و پاسخ اساتید وقت هم این بود که مگر اقتصاد بدون بهره ممکن است؟
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه عنوان داشت: همه این‌تلاش‌ها با وقوع انقلاب اسلامی، در سال 62 منجر به تصویب قانون بانکداری بدون ربا در مجلس شورای اسلامی شد. در مباحث و انتقادات آن زمان ، اجماع بر این بود که وجود چنین قانونی، بهتر از نبود آن است و تصمیم بر این شد که قانون مذکور پنج سال اجرا شود و پس از آن نکاتی که در آزمون و خطا مشخص می‌شود، بازنگری و اصلاحاتی در آن انجام گیرد ولی از تصویب این قانون تا کنون سی سال گذشته و تغییری نکرده است.
وی با اشاره تجربه بانکداری بدون ربا در سایر کشور‌ها‌ی اسلامی عنوان داشت: ایران اولین کشوری است که بانکداری بدون ربا را در تمامی بخش‌های بانکی مورد استفاده قرار داده است. در برخی از کشور‌های اسلامی دو نوع بانکداری وجود دارد: بانکداری بدون ربا و بانکداری سنتی. فعال اقتصادی درصورتی که به بانک بدون ربا مراجعه کرد و نیازش در قالب عقود آن رفع نشد، به بانک سنتی مراجعه می‌کند. اما در ایران به دلیل اینکه فقط بانکداری بدون ربا وجود دارد ما ملزم هستیم که تمامی نیاز‌های فعالان اقتصادی را رفع کنیم. بنابراین عقود جدید را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
سیف با برشمردن ویژگی‌های یک نظام بانکداری اسلامی کارآمد تصریح کرد: از گوشه و کنار انتقاداتی وارد می‌شود. ولی کسی راه حل جایگزین ارائه نمی‌دهد. راه‌کارهایی که ارائه می‌شود، باید قابلیت اجرا در ابعاد بزرگ سیستم بانکی را داشته باشد. یعنی در تمامی شعب بانک‌ها قابل اجرا و با فهم مشترک باشد. ما نیاز‌مند پیشنهاد‌هایی کارا، با قابلیت بالا و سهولت در اجرا هستیم.
رئیس کل بانک مرکزی، هزینه کمتر را به عنوان دیگر شاخصه کارآمدی نظام جایگزین معرفی کرد و افزود: الگوی بانکداری ایده‌آل که مد نظر ماست، باید تا جایی که ممکن است هزینه کمتری را به اقتصاد وارد و بروکراسی را کوتاه‌تر و  قیمت تمام شده را کاهش دهد تا جایی که با بانکداری سنتی مورد ادعای غرب رقابت کند. بنابراین هر ساز و کاری که هزینه اضافه ایجاد می‌کند، باید حذف شود.
رئیس شورای پول و اعتبار با معرفی سپرده‌گذاران، گیرنده‌گان تسهیلات و سهامداران به عنوان ذی‌نفعان هر بانک تاکید کرد: نظام مورد نظر می‌بایست با رعایت عدالت، حقوق تمامی این گروه‌ها را در نظر داشته و حفظ کند. باید سازوکاری تعریف شود که امکان دسترسی حقوق برای این ذی‌نفعان مشخص شود و حق گروهی به نفع دیگری گرفته نشود.
وی برنامه ریزی در این خصوص را در دو مرحله تعریف ویژگی‌های بانکداری اسلامی ایده‌آل و اصلاح روند بانکداری فعلی دانست و عنوان کرد: باید ببینیم که بانکداری مناسب برای جمهوری اسلامی ایران چیست؛ سپس بررسی کنیم که چگونه آنرا به مرحله اجرا درآوریم.
 سیف، با اشاره به آغاز بانکداری بدون ربا در کشور‌ و هم‌زمانی با یک دوره اقتصادی متلاطم گفت: هم‌زمانی شروع بانکداری بدون ربا و اقتصاد بدون ثبات و متلاطم، با فراز و نشسب و تورم‌های شدید و تاثیر آن در زندگی اقتصادی و معیشتی مردم، باعث مرتبط شدن  این دو موضوع در ذهن برخی از مردم شد.
رئیس کل بانک مرکزی، با تشریح مدل مطلوب بانکداری تصریح کرد: در این مدل، بانک‌ها فقط باید بتوانند براساس عقود مبادله‌ای فعالیت کنند. اما وقتی که میزان فعالیت آن‌ها از یک حد بیشتر شد و عملکردشان گسترش پیدا کرد، بتوانند بخش‌های مختلفی را ایجاد کرده و عقود مشارکتی را بر اساس واقعیت آن انجام دهند.
رئیس شورای پول و اعتبار، با انتقاد از اشخاصی که بدون اشراف به مسائل، موضوعاتی را در رسانه‌ها مطرح می‌کنند، اظهار داشت: در دیداری که با مراجع قم داشتیم، ایشان دغدغه‌ها و نگرانی‌های خود را مطرح کردند و ما نیز توضیحاتی را خدمتشان ارائه دادیم. در خصوص وجه التزام نیز که بر اساس تصویب شورای نگهبان اخذ می‌شود توضیحاتی داده شد که این موضوع زمانی به عنوان ماده‌ای از شرایط ضمن عقد بود، اما عده‌ای از علما نظرشان این بود که این در قرارداد خارج لازم باید تسریع شود که به بانک‌ها نیز بخشنامه شد و اکنون بر این اساس عمل می‌شود.
وی با بیان اینکه این موضوعات‌ به نحوی نیست که همه بر آن توافق نظر داشته باشند ، افزود: ملاک ما در جمهوری اسلامی، مصوبات شورای نگهبان است. نظر ما بر این است که چیزی اجرا شود که اجماع اکثریت بر آن باشد. در مواردی که مراجع نگرانی‌هایی دارند، ما وظیفه خود می‌دانیم که بررسی کرده و با نظر خود ایشان جایگزینی برای آن در نظر بگیریم.
سلسله سمینار‌های نقد و بررسی قوانین، مقررات و نظام بانکداری ایران، با رویکرد اسلامی به همت بانک کشاورزی و با محوریت دانشگاه امام صادق (ع) در چهار بخش و با محوریت تدوین قوانین و رویه‌هایی منطبق بر اصول اسلامی در محل پژوهشکده پولی و بانکی برگزار می‌شود.



تعداد بازديدها:   8,227